Rozwód w Niemczech bez wcześniejszej ustawowej separacji

Nieudane małżeństwo

Małżeństwo uznane jest wtedy za nieudane, gdy pomiędzy małżonkami ustała wspólnota małżeńska, a para nie widzi szans na odbudowę wiążących ich kiedyś więzi. Para, zanim złoży wniosek o rozwód, powinna zamieszkać osobno. Zgodnie z ustawą powinien to być minimum rok życia w separacji (§ 1566, ustęp 1 BGB – Kodeks Cywilny). Po takim czasie można wyjść z założenia, że małżeństwo się nie powiodło.

Rozwód bez obowiązkowego okresu separacji

Osoba, która żąda natychmiastowego rozwodu musi przedstawić i udowodnić winę małżonka. Powód musi być na tyle poważny, aby można odstąpić od przeczekania roku w separacji. Wszystko zależy od okoliczności, dlatego też każdy taki szczególny przypadek rozpatrywany jest indywidualnie.

Kiedy sąd orzeknie kontynuację małżeństwa za niedopuszczalną?

Sąd przychyli się do rozwiązania małżeństwa bez konieczności odczekania ustawowego roku separacji w następujących przypadkach:

• związek pozamałżeński w byłym wspólnym mieszkaniu
• podjęcie prostytucji przez drugiego małżonka
• wejście w związek z bratem lub siostrą małżonka
• ciąża żony wynikła na skutek związku pozamałżeńskiego
• żądanie współżycia we troje po wykryciu romansu partnera
• zatajenie wyznaczonej kary pozbawienia wolności przy zawarciu związku małżeńskiego

Kiedy sąd nie przychyli się do wniosku o natychmiastowe rozwiązanie małżeństwa? 

• pożycie małżonka z nową partnerką. Sąd stoi na stanowisku, że cudzołóstwo samo w sobie jest niewystarczającym powodem do uznania małżeństwa za nieudane i rezygnacji z roku separacji.
• wejście współmałżonka w związek homoseksualny. Sąd rozpatruje to tak jak przy związku heteroseksualnym jako cudzołóstwo i jest niewystarczającym powodem do skrócenia ustawowego okresu separacji.
• znęcanie się nad małżonkiem w wyniku kłótni o ile jest to zdarzenie incydentalne a nie powtarzające się sytuacje zagrażające zdrowiu czy życiu małżonka
• zapowiedź zamiaru przeniesienia się małżonka za granicę, do swojej ojczyzny

Które z małżonków może zostać we wspólnym mieszkaniu w trakcie separacji?

Paragraf 131b ustęp 1 niemieckiego kodeksu cywilnego (BGB) reguluje które z małżonków może pozostać we wspólnym mieszkaniu podczas trwania separacji.

Przepis określa, że jedno z małżonków może domagać się od drugiego oddania do użytku części mieszkania jednak muszą zostać również uwzględnione interesy drugiego z małżonków.

Oddanie do dyspozycji całego mieszkania lub jego części ma na celu zapobieżenie tak zwanej niesłusznej bezwzględności. O takiej sytuacji mówimy, kiedy pozostanie we wspólnym mieszkaniu małżonka wiązałoby się ze szkodliwym wpływem na żyjące w tym mieszkaniu dzieci.

Zgodnie z przepisem § 1361b ustęp 2 BGB prawo do samodzielnego korzystanie z mieszkania jest dane, kiedy jedno z małżonków bezprawnie i umyślnie naraża na niebezpieczeństwo utraty życia drugie.