Jednym z istotnych czynników wpływających na prawo do wypłaty niemieckiego świadczenia rodzinnego jest obowiązek podatkowy wnioskodawcy. W związku z licznymi zapytaniami ze strony Familienkasse o tzw. Umfang der Steuerpflicht" wiele osób kieruje do nas pytania co w praktyce kryje się pod tym pojęciem i co oznacza ograniczony lub nieograniczony obowiązek podatkowy. Jak będzie kształtowało się prawo do Kindergeld, jeżeli wnioskodawca nie będzie w stanie przedłożyć stosownego dokumentu? Co w przypadku, gdy wnioskodawca będzie maił dokument potwierdzający, że jest podatnikiem o ograniczonym obowiązku podatkowym? W poniższym tekście postanowiliśmy podjąć ten temat i rozwiać wszystkie wątpliwości.
W jakiej sytuacji podatnik w Niemczech uzyska ograniczony a w jakich nieograniczony obowiązek podatkowy?
Zanim przejdziemy do sedna abstrahując na ten moment od ustalania prawa do Kindergeld na wstępie krótkie wprowadzenie o tym, kiedy w myśl przepisów (Einkommensteuergesetz) mówimy, że podatnik (wnioskodawca) ma nieograniczony obowiązek podatkowy. Obowiązek podatkowy zaczyna się w momencie urodzenia i kończy wraz ze śmiercią.
Wspomniany wyżej nieograniczony obowiązek podatkowy (tzw. Unbeschränkte Steuerpflicht) będzie przysługiwał podatnikowi, gdy ten będzie spełniał choć jeden z niżej podanych warunków:
- przepracuje w Niemczech co najmniej 183 dni (czyli co najmniej pół roku i 1 dzień)
lub
- jego dochód w Polsce będzie mniejszy niż 4.702 € (dla roku 2020, w wielu innych krajach będzie to 9.408 €)
lub
- łączne dochody w Niemczech w danym roku podatkowym wyniosą co najmniej 90% ogółu osiągniętego dochodu.
Jeżeli został spełniony co najmniej jeden z wyżej wymienionych warunków podatnik będzie traktowany jako osoba o nieograniczonym obowiązku podatkowym. W takiej sytuacji (jeżeli spełnione zostaną inne warunki oraz dostarczone wymagane dokumenty) powinien uzyskać prawo do Kindergeld. Analogicznie, jeżeli nie będzie spełniony żaden z powyższych warunków będzie się to wiązało z przyznaniem podatnikowi ograniczonego obowiązku podatkowego (tzw. Beschränkte Steuerpflicht)
Uwaga na pułapki
Niestety w pewnych okolicznościach pomimo, rzekomego spełnienia co najmniej jednego z wyżej wymienionych podatnik wcale nie musi być traktowany jako osoba o nieograniczonym obowiązku podatkowym. Taka sytuacja może się zdarzyć np. w przypadku kierowców samochodów ciężarowych zatrudnionych w Niemczech. Takie osoby w związku z charakterem swojej pracy nie posiadają meldunku w Niemczech. Ponieważ są delegowani na trasy w różne zakątki Europy mimo opłacania podatku i ubezpieczeń w Niemczech oraz pracy powyżej 183 dni wcale nie muszą uzyskać statusu nieograniczonego obowiązku podatkowego. To samo może dotyczyć pracowników branży budowlanej delegowanych np. z Polskiej firmy budowlanej (jeżeli miejsca wykonywanej przez nich pracy będą często się zmieniały). Także osoby zatrudnione jako opiekunki osób starszych nierzadko mają problem z uzyskaniem wspomnianego wyżej obowiązku podatkowego. Takie osoby trudniej uzyskają Kindergeld, ale nie oznacza to braku prawa do wspomnianego świadczenia.
Jak składając wniosek na Kindergeld udowodnić urzędowi swój obowiązek podatkowy?
Familienkasse (urząd rozpatrujący wniosek na Kindergeld) może zażądać potwierdzenia obowiązku podatkowego za lata poprzednie a także za rok obecny. Dowodem posiadania nieograniczonego obowiązku podatkowego w latach poprzednich może być np. decyzja podatkowa, która choć jednoznacznie określi ten obowiązek nie zawsze jest honorowana przez kasę rodzinną. Czasem mimo wszystko urząd żąda przedstawienia stosownego zaświadczenia. W takiej sytuacji zachęcamy do kontaktu z naszą firmą. W przypadku, gdy kasa rodzinna będzie wymagała zaświadczenia za rok obecny (2020) należy zgłosić się do pracodawcy, a jeżeli ten odmówi pomocy zapraszamy do kontaktu z nami. Stosowny dokument na żądanie może wydać Finanzamt, w takiej sytuacji dobrze byłoby jednak najpierw zawnioskować o to by podatnik / wnioskodawca był traktowany jako osoba o nieograniczonym obowiązku podatkowym. W złożeniu odpowiedniego wniosku również służymy pomocą.
Czy ograniczony obowiązek podatkowy oznacza brak prawa do Kindergeld?
Wnioskodawcy składający wniosek na świadczenie rodzinne z Niemiec, którzy zostali uznani w Niemczech za podatników o ograniczonym obowiązku podatkowym będą mogli uzyskać świadczenie rodzinne z Niemiec, jeżeli spełnią inne istotne warunki (na podstawie innych przepisów). W takiej sytuacji należy udowodnić, że wnioskodawca lub drugi rodzic dziecka posiada w Niemczech stałe miejsce pobytu.
Jak według kasy rodzinnej można dowieść stałego pobytu w Niemczech? Jakich dokumentów w takim wypadku zażąda kasa rodzinna?
Familienkasse, prawo do wspomnianego świadczenia zawsze opiera się na przedstawionych dokumentach oraz ich wiarygodności. Stąd stale miejsce pobytu można udowodnić przedkładając następujące dokumenty:
- potwierdzenie zameldowania w Niemczech
- umowę najmu mieszkania w Niemczech (ew. zaświadczenie wynajemcy)
- dowody opłat za mieszkanie w Niemczech
Czasem w przypadku braku umowy najmu czy opłat za mieszkanie wystarczy pisemne potwierdzenie wynajmującego (tzw. Vermieterbescheinigung). Kasa rodzinna często wysyła takim wypadku urzędowy druk, który osoba wynajmująca mieszkanie powinna wypisać W przypadku braku jednego z wyżej wymienionych dokumentów urząd może zakwestionować stałe miejsce pobytu w Niemczech.
Zatem nawet brak dokumentu potwierdzającego o nieograniczony obowiązek podatkowy lub dokument potwierdzający ograniczony obowiązek podatkowy nie będzie przesądzał o otrzymani decyzji negatywnej w sprawie Kindergeld. W takiej sytuacji jednak uzyskanie świadczenia będzie wymagało udokumentowania, że zostały spełnione inne warunki.
Oczywiście prócz udowodnienia stałego miejsca pobytu lub nieograniczonego obowiązku podatkowego Familienkasse zażąda innych dokumentów potwierdzających pobrane świadczenia w Polsce (w przypadku, gdy dzieci mieszkają w tym kraju) i zatrudnienie w Niemczech.
Na naszym blogu poruszamy także kwestię innych istotnych pytań o dokumenty i wniosek na Kindergeld a także odwołania od decyzji negatywnej wystawionej przez urząd.
W przypadku problemów z uzyskaniem Kindergeld (o nieograniczonym obowiązku podatkowym) polecamy swoją pomoc.