Außergewöhnliche Belastungen? Czyli wszystko o ulgach podatkowych w Niemczech w kontekście nadzwyczajnych wydatków.
Co to są „Außergewöhnliche Belastungen“?
Außergewöhnliche Belastungen zgodnie z Paragrafem 33 Ustawy o podatku dochodowym (Einkommensteuergesetz) to wydatki, które pojawiają się nieuchronnie i których nie można uniknąć z powodów prawnych, faktycznych lub moralnych. Dodatkowo, koszty te nie powinny być powszechne wśród większości podatników o podobnych dochodach, majątku i statusie rodzinnym, dlatego określane są jako koszty wyjątkowe lub nadzwyczajne. Ostatecznie, muszą one być konieczne ze względu na okoliczności i nie mogą przekraczać rozsądnego limitu.
Tylko wtedy, gdy wszystkie te warunki są spełnione, rozważa się odliczenie podatkowe. Nawet wówczas nie ma jednak gwarancji zwrotu. Bowiem tylko ta część kosztów, która przekracza akceptowalne obciążenie dla podatnika, jest brana pod uwagę.
Jak obliczyć akceptowalne obciążenie, tzw. zumutbare Belastung?
Poziom akceptowalnego obciążenia jest obliczany indywidualnie w zależności od wysokości dochodów, liczby dzieci oraz stanu cywilnego, co przedstawia poniższa tabela. Kwota ta zostaje automatycznie odjęta od zgłoszonych kosztów przez niemiecki urząd skarbowy (Finanzamt).
Łączna kwota dochodów | do 15.340 € | od 15.340 do 51.130 € | powyżej 51.130 € |
Podatnicy bez dzieci – rozliczenie indywidualne | 5% | 6% | 7% |
Podatnicy bez dzieci – rozliczenie wspólne | 4% | 5% | 6% |
Podatnicy z dwójką dzieci | 2% | 3% | 4% |
Podatnicy z trójką lub więcej dzieci | 1% | 1% | 2% |
Działanie odliczenia akceptowalnego obciążenia ma na celu uwzględnienie ekonomicznej zdolności podatnika.
Jakie koszty mogą być odliczane w ramach „Außergewöhnliche Belastungen”?
Poniżej przedstawiamy przykłady kosztów, które są traktowane jako wyjątkowe obciążenia, i mogą pozytywnie wpłynąć na wynik zwrotu podatku:
Koszty wsparcia finansowego dla bliskich krewnych
Zgodnie z § 33a Abs. 1 Ustawy o podatku dochodowym (EStG), wsparcie finansowe dla bliskich krewnych przebywających za granicą, do wysokości 8.004 EUR rocznie, może być uznane za koszty wyjątkowe.
Dorosłe dzieci na studiach często sięgają po finansowe wsparcie od swoich rodziców. Cieszącą wiadomością dla rodziców jest możliwość odliczenia kosztów utrzymania dzieci w zeznaniu podatkowym, pod warunkiem, że te mają przekroczone 25 lat i nadal studiują.
Koszty opieki
Koszty opieki, związane z zatrudnieniem opiekuna domowego lub pobytu w domu opieki, stacji opieki dla osób starszych lub domu opieki dla seniorów, mogą być uznane za wyjątkowe obciążenia.
Warunkiem jest jednak, aby koszty te były związane z chorobą. Konieczność opieki z powodu wieku nie kwalifikuje się jako podstawa do uznania kosztów za wyjątkowe obciążenia. Konieczność opieki należy potwierdzić zaświadczeniem od kasy opieki społecznej lub prywatnego ubezpieczyciela opieki.
Możliwe jest także uwzględnienie w odliczeniach kosztów, które wynikają z konieczności opieki nad inną potrzebującą osobą.
Koszty pogrzebu
Koszty pogrzebu są uznawane tylko jako wyjątkowe obciążenie, jeżeli nie mogą być pokryte z majątku spadkowego lub z ubezpieczenia. Urząd skarbowy uwzględnia jedynie koszty bezpośrednio związane z pogrzebem, takie jak miejsce pochówku, trumna, kwiaty, wieńce czy ogłoszenia zgonu. Koszty związane z ubiorem żałobnym lub przyjęciem dla gości żałobnych nie mogą być uwzględnione.
Koszty związane z niepełnosprawnością
Te koszty mogą obejmować wydatki na specjalistyczne urządzenia, środki pomocnicze, terapie, leki, dostosowania mieszkania czy transport dla osób z niepełnosprawnością, pod warunkiem, że nie są rekompensowane przez inne podmioty.
Prace związane z usuwaniem azbestu
Koszty związane z usunięciem azbestu z elewacji budynku mieszkalnego są traktowane jako wydatki nietypowe, pod warunkiem istnienia oficjalnej oceny, potwierdzającej konieczność przeprowadzenia prac sanacyjnych ze względu na konkretne, udokumentowane zagrożenie dla zdrowia.
Przedmioty niezbędne do zapewnienia egzystencji po katastrofie naturalnej
Koszty związane z zakupem sprzętu domowego i odzieży zazwyczaj nie są odliczalne podatkowo. Jeżeli jednak te przedmioty uległy zniszczeniu w wyniku nieuchronnego zdarzenia, takiego jak pożar, powódź czy burza, koszty ich ponownego zakupu mogą być uznane za wyjątkowe obciążenie, jednak maksymalnie do pierwotnej wartości utraconego sprzętu domowego. Wówczas uwzględniane są również niezbędne i rozsądne koszty naprawy szkody.
Szkoda musi dotyczyć istotnego obszaru egzystencji, takiego jak przede wszystkim mieszkanie czy odzież. Nie są natomiast brane pod uwagę szkody w samochodzie czy garażu.
Świadczenia otrzymane od ubezpieczenia oraz publiczne dotacje muszą zostać odjęte od poniesionych kosztów, zanim zgłosisz wydatki w zeznaniu podatkowym. Jeśli przedmiot po szkodzie ma jeszcze wartość, koszty są również pomniejszane o tę wartość.
Koszty leczenia
Koszty związane z leczeniem, takie jak okulary, soczewki kontaktowe, aparaty słuchowe, rachunki z apteki, koszty sanatorium oraz wydatki związane z podróżami leczniczymi, stanowią außergewöhnliche Belastungen, które można odliczyć od podatku.
Dodatkowo, osoby decydujące się na operację laserową oczu mogą uwzględnić koszty korzystając z uproszczonych przepisów EinkommensteuerRichtlinie 33.4 Abs. 1 Satz 2 EStR, bez konieczności wcześniejszej medycznej oceny.
W kontekście choroby alkoholowej, wydatki związane z udziałem w spotkaniach Anonimowych Alkoholików są uznawane za koszty nadzwyczajne, o ile udział jest medycznie koniecznym środkiem terapeutycznym, co potwierdza zaświadczenie lekarskie.
Podobnie, psychoterapeutyczne terapie, obejmujące leczenie wypalenia zawodowego (burn-out) i podobnych przypadków, są uznawane za wyjątkowe obciążenia.
Dla osób z dysleksją, wydatki na leczenie, takie jak specjalistyczne zajęcia czy pomoc edukacyjna, również kwalifikują się jako außergewöhnliche Belastungen.
Te koszty są również uznawane za wyjątkowe obciążenia, jednak zależne od decyzji sądowych:
Klub fitness
Składki za korzystanie z klubu fitness, bez wcześniejszej konsultacji, nie podlegają odliczeniu. Nawet w przypadku posiadania zalecenia lekarskiego, kwestia ta nie jest jednoznacznie uregulowana pod względem prawnym. Obecnie Federalny Sąd Finansowy (BFH) analizuje, czy składki za studio fitness mogą być uznawane za odliczalne w przypadku zalecanej gimnastyki lekarskiej (sprawa VI R 1/23)
Liposkukcja/Odsysanie tłuszczu
Zasadniczo, kosmetyczne odsysanie tłuszczu (liposukcja) nie jest uznawane za odliczalny koszt, ponieważ koszty te nie są traktowane jako niezbędne. Niemniej jednak, obecnie Federalny Sąd Finansowy (BFH) orzekł w innym przypadku, że wydatki na liposukcję w leczeniu lipedemu od roku 2016 mogą być uznawane za koszty wyjątkowe, bez konieczności wcześniejszego przedstawienia opinii lekarskiej lub zaświadczenia od służby medycznej ubezpieczenia zdrowotnego (wyrok z dnia 23 marca 2023 r., VI R 39/20)."
Czy koszty rozwodu można odliczyć od podatku?
Od 1 stycznia 2013 roku obowiązuje zmiana przepisów, która nie pozwala na odliczanie kosztów związanych z rozwodem od podatku dochodowego. Niemniej jednak, istnieje pewien wyjątek, określony przez Kodeks podatkowy (EStG): Jeśli wydatki stanowią zagrożenie utraty podstawowego źródła utrzymania i podatnik nie byłby w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych w normalny sposób (§ 33 ust. 2 EStG).
Podsumowując, ulgi podatkowe związane z außergewöhnliche Belastungen stanowią istotny aspekt niemieckiego systemu podatkowego, umożliwiając odliczanie kosztów związanych z nietypowymi obciążeniami życiowymi i tym samym wpływając na zwiększenie kwoty zwrotu podatku.
W przypadku potrzeby uzyskania indywidualnej porady, serdecznie zachęcamy do skontaktowania się z naszym biurem podatkowym. Jesteśmy gotowi udzielić pomocy i odpowiedzi na wszelkie wątpliwości związane z ulgami podatkowymi, zwłaszcza w kontekście außergewöhnliche Belastungen.