Mimo, że Polacy od kilkudziesięciu lat pracują w Niemczech, ostatnio ten kierunek wyjazdów cieszy się szczególnym zainteresowaniem. Najlepiej obrazuje to nam mnogość pytań stricte praktycznych, najczęściej o Kindergeld oraz klasy podatkowe – Steuerklasse. Ponieważ wymienione tematy zostały już szeroko i kardynalnie opisane, dziś postanowiliśmy dotknąć nieco mniej popularnych, jednak naszym zdaniem ciekawych pytań dotyczących: obowiązku meldunkowego, kwoty wolnej od podatku czy kwestii ubezpieczenia. Dociekliwe osoby wyjeżdzające po raz pierwszy do Niemiec z pewnością zainteresowane będą różnicami kulturowymi obu krajów gdyż ich poznanie zdecydowanie ułatwi pierwsze kroki w tym obcym państwie.
Różnice międzykulturowe Polski i Niemiec
Przed dwoma dziesiątkami lat, a więc nie tak dawno temu, Europa była podzielona na część wschodnią i zachodnią. Podział ten mimo upływu lat nadal jest bardzo widoczny w kraju, który jako jedyny podzielony był na oba bloki. Prze wyjazdem warto liznąć tematu różnic międzykulturowych przynajmniej w teorii, ponieważ jak powszechnie wiadomo, Ludzie z różnych części Niemiec (wschód / zachód) różnią się od siebie. Kulturowe różnice między Polakami a Niemcami mogą być w związku z tym jeszcze bardziej w wyczuwalne. Co prawda osoba wybierająca się do pracy do Niemiec będzie chciała znaleźć ciekawą, ale prze wszystkim dobrze płatną pracę, która zapewni odpowiedni poziom życia. W drugiej kolejności zadba o mieszkanie oraz wyżywienie w miejscu pracy. Na samym końcu będzie zainteresowana poznaniem kultury Niemieckiej. My jednak zachęcamy do studiów w tej kwestii.
Zagadnieniem różnic międzykulturowych zajął się m.in. R. Gesterland, który pracując w wielokulturowych przedsiębiorstwach opracował model „wielkiego podziału kultur”. Na podstawie niniejszego podziału wyraźnie widać, że Polskie i Niemieckie społeczeństwo pod względem zachowani, norm i wartości zdecydowanie różni się od siebie. Szczególnie widoczne jest to w stosunku do pojmowania czasu, reguł i komunikacji. Dla Niemców czas to prosta następujących po sobie, kolejnych wydarzeń. W związku z tym Niemców określa się jako punktualnych i terminowych. Polaków z kolei widzi się w sposób taki, jakby czas był dla nich kręgiem z cyklicznym powtarzaniem się zjawisk. Tym właśnie tłumaczy się skłonność do lekceważenia terminów i niepunktualność u Polaków. W Niemczech obowiązuje zasada, że reguł praw i ustaleń należy bezwzględnie przestrzegać. U nas uważa się, że reguły są dla ludzi i krótkoterminowe zmiany raczej nikogo nie dziwią. Bezpośrednie mówienie prawdy a nawet krytyka jest w Niemczech rzeczą bardzo pożądaną. U nas z kolei krytyka postrzegana jest jako wyraz arogancji a wiele ważniejsze niż powiedziana w oczy prawda są dobre stosunki i atmosfera wzajemnego zrozumienia.
Zanim wyjadę chciałbym wiedzieć ile mogę zarobić by nie płacić podatku.
Skoro już zagłębiamy się w granice i różnice przyjrzyjmy się nieco innej kwestii. Często wiele osób wyjeżdzających do pracy zastanawia się, ile może zarobić by nie płacić w Niemczech lub odzyskać cały zapłacony podatek. Ile wynosi kwota, od której w Niemczech nie zapłacimy podatku. Jak kształtuje się ta granica? Kwoty wolne od podatku Einkommensteuer stale rosną i w zależności od roku podatkowego kształtowały się następująco:
Rok |
Kwota wolna od podatku |
2004-2008 |
7.664 € |
2009 |
7.834 € |
2010-2012 |
8.004 € |
2013 |
8.130 € |
2014 |
8.354 € |
Pamiętajmy jednak, że nawet przekraczając kwotę wolną, możemy odzyskać cały zapłacony podatek. Będzie to jednak zależało od naszych kosztów i odliczeń. O odliczeniach i ulgach pisaliśmy już w artykule pt.” Jak się rozliczyć z podatku za pracę w Niemczech”.
Czy w Niemczech istnieje obowiązek meldunkowy?
Zarówno u naszego zachodniego sąsiada, jak w innych krajach wciąż aktualny jest obowiązek meldunkowy. Każda osoba, która planuje zatrzymać się dłuższy czas w Niemczech, (np. podejmując pracę czy studia) podlega takiemu obowiązkowi. Procedury związane z zameldowaniem są maksymalnie uproszczone. Aby się zameldować należy przedstawić:
- Paszport lub Dowód Osobisty
- Umowę wynajmu mieszkania
Konieczne będzie także wypełnienie formularza meldunkowego. Meldunku zazwyczaj dokonuje się w ratuszu miasta i mamy na to czas do 7 dni od zamieszkania. Opuszczając Niemcy pamiętajmy także o wymeldowaniu.
Uwaga. Sporo osób pracujących w tym kraju nie wywiązuje się z powyższego obowiązku. Wszystkich tych ostrzegamy, że ostatnio sporo osób otrzymało kary za brak zameldowania.
Czy pracując mam obowiązek się ubezpieczyć?
W Niemczech istnieje powszechny obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego oraz pielęgnacyjnego. W momencie podjęcia pracy za nasze ubezpieczenie zazwyczaj odpowiada pracowała. Jednak zawsze dobrze jest dopilnować wszystkiego samemu i po przyjeździe do Niemiec zadbać o to by pracodawca jak najszybciej nas ubezpieczył.
Skoro dziś piszemy o różnicach i granicach powinniśmy wspomnieć, że w Niemczech są dwa różne systemy ubezpieczenia: państwowe i prywatne.
Więcej na temat ubezpieczeń w Niemczech można znaleźć w artykule pt. Potrącenia przy wypłacie, czyli o ubezpieczeniach społecznych w Niemczech
Jeżeli Jednak nie wybieramy się do pracy, lecz w innych celach, pamiętajmy, że wybór ubezpieczenia na w dużej mierze zależy od celu i czasu podróży. W pewnych okolicznościach możemy liczyć na ubezpieczenie w Polsce.
Zakres świadczeń medycznych państwowego ubezpieczenia zdrowotnego jest ustalony ustawowo i jest taki sam w każdej państwowej kasie chorych. W ubezpieczeniu prywatnym składkę a co za tym idzie zakres świadczeń można kształtować dowolnie. Zaletami prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego są:
- status pacjenta prywatnego;
- możliwość zakwaterowania w szpitalu w pokoju 1- lub 2-osobowym oraz leczenie znacznie szerszy zakres;świadczeń stomatologicznych;
- dowolny wybór lekarzy i szpitali (również klinik specjalistycznych);
- pokrycie kosztów leczenia przez lekarzy niedyplomowanych, specjalistów od naturalnych metod leczenia (w zależności od taryfy);
- ochrona ubezpieczeniowa na całym świecie (w zależności od taryfy).