Podatek PIT w Polsce i Niemczech – Sprawdzamy, który system jest korzystniejszy dla podatnika?

Wielkimi krokami zbliża się termin rozliczeń dochodów osiągniętych w 2024 roku. Wyobraź sobie, że stajesz przed dylematem wyboru kraju, w którym chciałbyś pracować i płacić podatki. Polska czy Niemcy? Na pierwszy rzut oka, decyzja ta może wydawać się prosta, zwłaszcza gdy spojrzymy na różnice w wynagrodzeniach. Jednak, gdy przyjrzymy się bliżej samym podatkom, sprawa nabiera innego wymiaru. To właśnie podatki decydują o tym, ile z ciężko zarobionych pieniędzy zostaje w Twojej kieszeni.

Systemy podatkowe obu krajów różnią się nie tylko wysokością obciążeń, ale także podejściem do ulg, wsparcia rodzin i mechanizmów progresji. Czy Niemcy, z korzystniejszą kwotą wolną od podatku, oferują większą przyjazność dla podatnika? A może Polska, unikająca dodatkowych obciążeń jak podatek kościelny, jest bardziej atrakcyjna? Zachęcam do refleksji nad tym, który z tych systemów lepiej odpowiada potrzebom współczesnego pracownika.

Zanim porównamy oba systemy tytułem wstępu poniżej przypominam fundamentalne informacje dotyczące opodatkowania w Polsce i w Niemczech.

Jakie są podstawowe aspekty dotyczące opodatkowania dochodów z umowy o pracę w Polsce?

Polska, z całym swoim systemem podatkowym, przypomina skomplikowaną układankę, gdzie każdy element ma swoje miejsce i znaczenie. Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) obejmuje następujące kluczowe informacje:

1. Skala podatkowa:

• 12% – dla dochodów do 120 000 zł rocznie.
• 32% – dla dochodów powyżej 120 000 zł rocznie.

Wartość podatku jest naliczana od dochodu, czyli po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu i składek na ubezpieczenia społeczne.

2. Koszty uzyskania przychodu:

• Podstawowe koszty uzyskania przychodu dla osób zatrudnionych w jednym miejscu wynoszą 250 zł miesięcznie (3 000 zł rocznie).
• Podwyższone koszty (dla osób dojeżdżających do pracy z innego miasta) wynoszą 300 zł miesięcznie (3 600 zł rocznie).

3. Kwota wolna od podatku:

Kwota wolna od podatku w Polsce działa w sposób degresywny, co oznacza, że nie dla wszystkich dochodów jest w pełni dostępna. Oto szczegóły:

• Dla dochodów do 30 000 zł rocznie kwota wolna wynosi pełne 30 000 zł, co oznacza, że od tych dochodów nie zapłacisz podatku.
• Dla dochodów od 30 001 zł do 120 000 zł kwota wolna maleje stopniowo. Oznacza to, że im wyższy dochód w tym przedziale, tym mniejsza część kwoty wolnej jest brana pod uwagę przy obliczaniu podatku.
• Dla dochodów powyżej 120 000 zł kwota wolna od podatku nie obowiązuje (wynosi 0 zł), co oznacza, że od całego dochodu trzeba płacić podatek.

Mechanizm ten sprawia, że dla osób o wyższych dochodach efekt kwoty wolnej jest coraz mniejszy, aż do jej całkowitego wygaśnięcia przy dochodach powyżej 120 000 zł rocznie.

4. Ulgi i odliczenia:

Pracownicy mogą skorzystać z różnych ulg podatkowych, takich jak:

• Ulga na dziecko,
• Ulga na internet,

Dodatkowo podatek PIT dla osób poniżej 26. roku życia w Polsce jest związany z ulgą podatkową, która nazywa się "zerowym PIT-em dla młodych".

Na czym polega zerowy PIT dla młodych?

Ulga wprowadzona w 2019 roku zwalnia osoby do 26. roku życia z obowiązku płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) od przychodów z pracy i umów zlecenia.

Kto może z niej skorzystać?

Z ulgi mogą skorzystać osoby:

• które nie ukończyły 26 lat,
• zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia,
• których roczne przychody nie przekraczają kwoty 85 528 zł.

Jakie są ograniczenia?

• Ulga nie obejmuje umów o dzieło ani działalności gospodarczej.
• Po przekroczeniu limitu 85 528 zł, nadwyżka jest opodatkowana zgodnie ze skalą podatkową.

Jakie są kluczowe aspekty podatku dochodowego dla pracowników w Niemczech: Skala, koszty, ulgi i rozliczenia?

Podatek dochodowy od osób fizycznych (Einkommensteuer) w Niemczech ma nieco inny system niż w Polsce, ale również jest progresywny. Oto kluczowe informacje:

1. Skala podatkowa:

W Niemczech obowiązuje skala progresywna, a wysokość stawki podatku zależy od dochodu. W rozliczanych obecnie dochodach z 2024 roku skala podatkowa wyglądała następująco:

• 0% – dla dochodów do 11,604 EUR rocznie (kwota wolna od podatku).
• 14% do 42% – dla dochodów od 11,605 EUR do  €62,810 EUR.
• 42% – dla dochodów od 62 811 EUR do 277 825 EUR.
• 45% – dla dochodów powyżej 277 825 EUR.

2. Kwota wolna od podatku:

• W 2024 roku kwota wolna od podatku wynosiła 11.784 EUR EUR rocznie dla osoby samotnej. W przypadku małżeństw rozliczających się wspólnie (tzw. splitting), kwota wolna jest podwójna.

3. Podatek solidarnościowy (Solidaritätszuschlag):

• Dodatkowy podatek, który wynosi 5,5% od kwoty podatku dochodowego. Dotyczy jednak tylko osób z wyższymi dochodami. Od 2021 roku został znacznie ograniczony i obecnie płacą go głównie osoby o bardzo wysokich dochodach.

4. Kościelny podatek (Kirchensteuer):

• Jeśli podatnik należy do Kościoła, obowiązuje dodatkowy podatek kościelny, który wynosi 8-9% od podatku dochodowego, w zależności od landu.

5. Ulgi i odliczenia:

W Niemczech istnieje wiele ulg podatkowych, które mogą znacznie obniżyć wysokość należnego podatku, np.:

• Ulga na dzieci (Kindergeld lub Kinderfreibetrag),
• Odliczenia za koszty związane z pracą (np. dojazdy do pracy),
• Wydatki na ubezpieczenia,
• Koszty związane z prowadzeniem podwójnego gospodarstwa,
• Koszty opieki nad dziećmi.

6. Podatki dla małżeństw:

W Niemczech małżeństwa mogą skorzystać z tzw. splittingu podatkowego, co pozwala na wspólne rozliczenie dochodów i efektywnie obniża ich obciążenie podatkowe. Dochody małżonków są sumowane, dzielone na pół i opodatkowane według odpowiedniej stawki, co może prowadzić do znacznych oszczędności.

System podatkowy w Niemczech jest złożony, ale oferuje szerokie możliwości optymalizacji, zwłaszcza dzięki różnym ulgom i odliczeniom.

Który system podatkowy jest korzystniejszy dla Ciebie?

Porównanie systemów podatkowych Polski i Niemiec pod kątem korzyści dla podatnika zależy od wielu czynników, takich jak wysokość dochodu, stan cywilny, liczba dzieci, a także preferencje dotyczące ulg i odliczeń. Każdy system ma swoje plusy i minusy, które warto omówić w kontekście różnych sytuacji.

1. Kwota wolna od podatku:

• Niemcy: Kwota wolna od podatku jest znacznie wyższa niż w Polsce – w 2024 roku (któy będziemy teraz rozliczać) wynosiła 11.784 EUR (około 50 000 zł). Dodatkowo małżeństwa mogą korzystać z podwójnej kwoty wolnej, co daje im znacznie wyższy próg nieopodatkowanego dochodu.
• Polska: Kwota wolna wynosi 30 000 zł, co jest niższą wartością niż w Niemczech, i maleje stopniowo przy wyższych dochodach. Dla dochodów powyżej 120 000 zł kwota wolna przestaje obowiązywać.

Lepsze rozwiązanie: Niemcy, ze względu na wyższą kwotę wolną od podatku, co sprawia, że większa część dochodów pozostaje nieopodatkowana, zwłaszcza dla osób o niższych dochodach.

2. Stawki podatkowe:

• Niemcy: System podatkowy w Niemczech jest progresywny i zaczyna się od 14%, a maksymalna stawka wynosi 45%. Jednakże dotyczy to bardzo wysokich dochodów powyżej 277 825 EUR. Progi podatkowe są stosunkowo wysokie, co pozwala osobom o średnich dochodach korzystać z niższych stawek.
• Polska: W Polsce stawka podatkowa wynosi 12% do 120 000 zł, a powyżej tego progu rośnie do 32%. Dla osób z dochodami wyższymi niż 120 000 zł stawka 32% jest relatywnie wysoka.

Lepsze rozwiązanie: Niemcy, gdzie stawki progresywne są bardziej rozłożone, co sprawia, że osoby o dochodach średnich są opodatkowane relatywnie niższymi stawkami w porównaniu do osób o wysokich dochodach w Polsce.

3. Ulgi podatkowe:

• Niemcy: System podatkowy w Niemczech oferuje szeroki wachlarz ulg, np. odliczenia związane z kosztami pracy (dojazdy, podróże służbowe), wydatki na dzieci, ubezpieczenia, edukację, a także ulgi dla rodzin z dziećmi (Kindergeld lub Kinderfreibetrag).
• Polska: W Polsce również istnieją ulgi, np. ulga na dziecko, ulga na internet czy możliwość odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne, ale wachlarz odliczeń jest węższy w porównaniu do Niemiec.

Lepsze rozwiązanie: Niemcy, z uwagi na szerszy zakres ulg i odliczeń, zwłaszcza dla rodzin i osób zatrudnionych.

4. System rozliczania dla małżeństw:

• Niemcy: Małżeństwa mogą korzystać z tzw. splittingu podatkowego, który pozwala na wspólne rozliczenie, co znacznie obniża podatek dla rodzin z różnicą w dochodach małżonków.
• Polska: Małżeństwa mogą również rozliczać się wspólnie, ale korzyści z tego są zazwyczaj mniejsze niż w Niemczech, ponieważ mechanizm jest mniej korzystny w przypadku większych różnic w dochodach.

Lepsze rozwiązanie: Niemcy, gdzie splitting podatkowy przynosi większe korzyści małżeństwom o różnym poziomie dochodów.

5. Podatek solidarnościowy i kościelny:

• Niemcy: W Niemczech istnieje podatek solidarnościowy (5,5% od podatku dochodowego) oraz podatek kościelny (8-9% od podatku dochodowego), co może zwiększyć obciążenie podatnika, zwłaszcza przy wyższych dochodach.
• Polska: W Polsce nie ma odpowiedników tych podatków, co sprawia, że osoby niezwiązane z Kościołem lub bez obowiązku płacenia dodatkowych podatków mają niższe obciążenie.

Lepsze rozwiązanie: Polska, gdzie nie ma dodatkowych podatków jak solidarnościowy czy kościelny, co jest korzystniejsze dla osób o wyższych dochodach.

6. System zasiłków:

• Niemcy: Rodziny w Niemczech mają dostęp do zasiłków na dzieci (Kindergeld), które są regularnie wypłacane i znacząco wspierają budżet domowy.
• Polska: W Polsce również istnieje wsparcie na dzieci, np. świadczenie 800+, ale w Niemczech te zasiłki są wyższe i bardziej zróżnicowane.

Lepsze rozwiązanie: Niemcy, gdzie zasiłki na dzieci są wyższe i mają bardziej stabilny system wsparcia.

Ogólna ocena:

• Dla podatników o niskich i średnich dochodach: System podatkowy Niemiec jest korzystniejszy ze względu na wyższą kwotę wolną, większą ilość ulg i korzystniejsze stawki podatkowe.
• Dla osób o bardzo wysokich dochodach: Polska może być korzystniejsza ze względu na brak podatku solidarnościowego i kościelnego, chociaż stawki podatkowe powyżej pewnych progów są wyższe w Polsce.

Ostatecznie, system Niemiec oferuje większe korzyści dla większości podatników, zwłaszcza rodzin i osób o średnich dochodach, dzięki bardziej rozbudowanemu systemowi ulg i odliczeń oraz wyższej kwocie wolnej od podatku. Jeżeli pracujesz w Niemczech nie powinieneś zapominać, że zrozumienie i efektywne zarządzanie własnymi podatkami, wymaga wiedzy i precyzji. Dlatego warto skorzystać z profesjonalnej pomocy, aby maksymalnie wykorzystać dostępne ulgi i odliczenia. Intertax24 to firma, która z przyjemnością udzieli Ci nieocenionej pomocy w tej kwestii. Dzięki naszej ekspertyzie, nie tylko zyskasz pewność, że Twoje rozliczenia są zgodne z obowiązującymi przepisami, ale także będziesz mógł w pełni skorzystać z wszelkich dostępnych ulg i korzyści.