Wiele osób jadących do pracy w Austrii lub już tam pracujących pyta o możliwość uzyskania świadczeń rodzinnych (Familienbeihilfe), które w Austrii są o wiele wyższe niż rodzinne wypłacane w Polsce. Stąd olbrzymie zainteresowanie tym tematem. w związku z tym postanowiliśmy odpowiedzieć na najczęściej powtarzające się pytania – kto ma prawo do zasiłku, przez jaki okres i w jakiej wysokości... Wyjaśnimy także, które z rodziców ma pierwszeństwo w ubieganiu się o zasiłek rodzinny i komu przysługuje prawo do otrzymania dodatku dla rodzin wielodzietnych Mehrkindzuschlag.
Kto ma prawo do zasiłku rodzinnego w Austrii
Zasiłki rodzinne w Austrii przyznawane są niezależnie od zatrudnienia lub wysokości dochodów. Bardzo ogólnie można by powiedzieć, że prawo do otrzymania świadczenia posiadają:
- osoby będące obywatelami austriackimi
- obywatele Unii Europejskiej oraz Szwajcarii (pod warunkami, o których mowa w dalszej części tekstu)
- osoby, które nie są obywatelami państw Unii Europejskiej lub Szwajcarii, ale mieszkają na terenie Austrii i mają prawo do pobytu w Austrii
- uchodźcy posiadający azyl w Austrii.
Teoria i praktyka
Tak przedstawia się ogólna teoria. Wiadomo jednak, że bardzo duża grupa naszych ziomków pracuje i mieszka w różnych krajach UE. Dlatego w celu uzgodnienia licznych stanów faktycznych związanych z innymi państwami zawarto dwustronne i wielostronne porozumienia. Według tych regulacji, ze względu na obywateli UE i Europejskiej Przestrzeni Gospodarczej – stosuje się zasady kraju zatrudnienia. A to oznacza, że do płatności zobowiązane jest to państwo, w którym jedno z rodziców jest czynne zawodowo (na własny rachunek bądź nie), także wtedy, kiedy rodzina przebywa ciągle w innym państwie – partnerze umowy. Jeżeli oboje rodzice pracują w różnych państwach, do świadczeń zobowiązane jest w pierwszej kolejności to państwo, w którym znajduje się miejsce zamieszkania rodziny. Jeżeli świadczenia państwa, które jest zarówno państwem, w którym jest się zatrudnionym, jak i w którym się mieszka, są niewielkie, to następuje wyrównanie różnic na odpowiedni wniosek każdorazowo na koniec roku przez wypłatę różnicy. W teorii zatem w większości przypadków świadczenie powinno wypłacać państwo polskie. Austria mogłaby natomiast wypłacać różnicę w wysokości. Jednak w praktyce całe świadczenie wypłaca Austria ze względu na brak możliwości uzyskania świadczenia w kraju w związku z ograniczeniami z wysokości dochodów.
Ważne pytania
Które z rodziców ma pierwszeństwo w ubieganiu się o zasiłek rodzinny?Idąc za tokiem powyższego rozważania, można by teoretyzować, zastanawiając się, które z rodziców ma w pierwszej kolejności prawo do zasiłku, jeżeli oboje pracują w różnych krajach i mieszkają w tym samym gospodarstwie domowym. Prawo mówi, że pierwszeństwo ma matka, która może jednak zrzec się tego prawa na rzecz ojca. |
Czy na dzieci pełnoletnie osiągające dochody można otrzymać zasiłek rodzinny?Jeżeli dziecko ukończyło 18 lat i osiąga dochody, można na nie w dalszym ciągu otrzymywać zasiłek rodzinny pod warunkiem, że jego łączny dochód nie przekroczy 9000 euro rocznie. |
Jak długo można pobierać Familienbeihilfe?Prawo do zasiłku rodzinnego istnieje zasadniczo do ukończenia 26. roku życia dziecka. W przypadkach wyjątkowych udzielony może zostać zasiłek rodzinny aż do ukończenia 27. roku życia. |
Jak kształtuje się wysokość zasiłku rodzinnego w przypadku dzieci niepełnosprawnych?Na dzieci niepełnosprawne można otrzymać dotację do zasiłku rodzinnego. Dotacja dla dziecka ze znacznym stopniem niepełnosprawności wynosi 138,30 euro miesięcznie. |
Czym jest Mehrkindzuschlag?Aby przeciwdziałać zagrożeniu ubóstwem, rodziny wielodzietne otrzymują specjalny dodatek, który wynosi 36,40 euro na miesiąc i jest wypłacany na trzecie, czwarte i każde następne dziecko. Warunkiem otrzymania Mehrkindzuschlag jest roczny limit dochodów, który nie może przekroczyć 55 000 euro. Osoby pragnące otrzymać wspomniany dodatek są obowiązane do złożenia odpowiedniego wniosku. Wniosek należy składać za każdy rok kalendarzowy. |
Czym jest Kinderabsetzbetrag?Razem ze świadczeniem Familienbeihilfe bez specjalnego wniosku będzie przyznany Państwu Kinderabsetzbetrag w wysokości 58,40 euro miesięcznie na dziecko. Jednak jesteście Państwo w błędzie jeżeli spodziewacie się dodatku do świadczenia rodzinnego Familienbeihilfe. Ponieważ Kinderabsetzbetrag nie jest dodatkiem do świadczenia czy dodatkowym świadczeniem, lecz o wypłatą w formie podatku negatywnego. Warunkiem przyznania Kinderabsetzbetrag jest złożenie wniosku na zasiłek rodzinny. |
Wysokość świadczeń
Ze względu na wiek dziecka świadczenie kształtuje się następująco:
- 105,40 € – od urodzenia dziecka
- 112,70 € – na dzieci od 3. roku życia
- 130,90 € – na dzieci od 10. roku życia
- 152,70 € – na dzieci powyżej 19. roku życia
W zależności od liczby dzieci świadczenie wzrośnie o następującą kwotę:
- 12,80 € – w przypadku 2 dzieci
- 48,80 € – w przypadku 3 dzieci
- 97,80 € – w przypadku 4 dzieci
- 50 €– dla każdego następnego dziecka
Familienbeihilfe – przykład obliczenia.
Ponieważ różnorodność kwot może przyprawić o zawrót głowy, postanowiliśmy zobrazować to na przykładzie. Przyjmijmy za przykład rodzinę z czworgiem dzieci w różnym wieku. Jedno dziecko jednoroczne, jedno dziecko w wieku trzech lat, a pozostałe 11 i 20 lat.
- Na dziecko poniżej 3 lat otrzymamy 105,40 €
- Na dziecko trzyletnie otrzymamy 112,70 €
- Na dziecko jedenastoletnie 130,90 €
- Na dziecko dwudziestoletnie 152,70 €
Łącznie zatem otrzymamy 501,70 euro, ale na tym nie koniec. Ta łączna kwota zasiłku rodzinnego zostanie podwyższona o kwotę na czwórkę dzieci związaną z dodatkiem do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowania dziecka w rodzinie wielodzietnej (jest to 97,80 euro). Stąd łączna kwota, jaką otrzymamy, wyniesie 599,50 euro na miesiąc, czyli 7194 euro rocznie! Widać zatem, że gra warta jest sporej kwoty... w euro!