Dyrektywa 2011/16/UE 'Urzędy mają Cię na widelcu

Przepływ kapitału osób i pracowników w Unii Europejskiej z założenia ma być płynny. W praktyce jednak bywało z tym różnie, zwłaszcza w kontekście przepływu podatków. Jednak z początkiem tego roku doszło do radykalnej zmiany. Obecnie nie uciekniemy już przed karami i grzywnami urzędów zagranicznych. Jak to jest możliwe?

Obowiązki podatkowe w aspekcie międzynarodowym

Zasady współpracy między państwami członkowskimi Unii określa dyrektywa 2011/16/UE. W drodze automatycznej wymiany informacji urzędy skarbowe przekazują sobie w przypadku osób zamieszkałych za granicą, (lecz w granicach Unii Europejskiej) dane dotyczące wynagrodzenia, świadczeń rentowo-emerytalnych, dochodów z wykonywanej działalności itp. Zadaniem przepisów, które weszły w życie z początkiem mijającego roku jest usprawnienie poboru należnych podatków. Pozwoli to na zmniejszenie liczby oszustw oraz zapobiegnie uchylaniu się podatników od wypełniania obowiązków podatkowych.

Kary i grzywny egzekwowane bezpardonowo

Wartym szczególnej uwagi jest Artykuł 9 opisywanej dyrektywy. Dopuszcza on tzw. spontaniczną wymianę informacji. Oznacza to, że jeżeli osoba zamieszkała w Polsce i mająca Polskie obywatelstwo pracująca czasowo za granicą odmawia tam zastosowania się do wezwań, nakazów płatniczych i korespondencji urzędowej, traktowana będzie przez urzędy krajowe, jako osoba uchylająca się od wezwań, nakazów i pism w stosunku do krajowych urzędników. Zatem ucieczka przed urzędem za granicę jest niemożliwa… Dzięki współpracy urzędów poszczególnych krajów oraz szerokiej wymianie informacji władze skarbowe łatwo namierzą swego dłużnika. Działa to we wszystkie strony. Urzędy zagraniczne bez problemu będą mogą sprawdzić osoby będącymi podatnikami w Polsce, które pracują za granicą. Owe przepisy mają zastosowanie zarówno dla osób prawnych, osób fizycznych a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. W szczególności znajduje to zastosowanie przy egzekwowaniu w państwach Unii należnych kar, grzywien i dopłat administracyjnych związanych z podatkami, cłami lub innymi należnościami.

Urząd ponad granicami

Artykuł 11 powyższej dyrektywy, dzięki zagraniczni urzędnicy mogą przebywać urzędach w krajowych. W praktyce może to pozwolić by pracownik niemieckiego urzędu skarbowego (Finanzamt) był obecny w trakcie prowadzenia postępowania administracyjnego na terytorium innego państwa członkowskiego. Jednak delegacja pracownika urzędu do innego kraju nie jest konieczna, ponieważ zgodnie z założeniami pomoc między urzędami obejmuje takie czynności jak:

  • dokonywanie wezwań i powiadomień;
  • wymianę informacji takich jak: adres zamieszkania, posiadane rachunki bankowe (w tym również w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-pożyczkowych);
  • wymianę informacji dotyczących posiadanych ruchomości i nieruchomości,;
  • wymianę informacji dotyczących źródła i wysokości dochodów, rodzaju i miejsca zatrudnienia lub rodzaju i miejsca prowadzonej działalności gospodarczej;
  • dochodzenie oraz zabezpieczenie należności pieniężnych;

W poprzednim stuleciu mówiło się, że jurysdykcja władz podatkowych nie wykracza poza granice danego państwa. Jednak współpraca międzynarodowa w ściganiu przestępstw skarbowych jest tym dalej idąca im bardziej zaawansowane są procesy integracyjne pomiędzy państwami Unii. Zacieśnianie współpracy organów fiskalnych jest coraz bardziej widoczne. Mówiąc bardzo ogólnie powrót podatnika z Niemiec (lub każdego innego kraju członkowskiego) do Polski nie pozwoli na niedopełnienie obowiązku podatkowego na terenie Niemiec (lub innego kraju członkowskiego).