Podatki w Niemczech

Czy pracując w Niemczech mam obowiązek płacić podatek kościelny?

Finansowanie Kościoła w Niemczech jest uregulowane prawnie. Zamiast tajemniczych datków, darowizn, itp. za odrą Kościół dofinansowany jest z podatku kościelnego tzw. Kirchensteuer. Osoby zatrudnione na zasadzie umowy o prace często już po otrzymaniu pierwszej wypłaty orientują się, że prócz zaliczki na podatek dochodowy został im potrącony również podatek kościelny. Dlaczego i czy rzeczywiście podatek musi być zapłacony? Czy jest możliwość jego uniknięcia? Odpowiedzi na wymienione pytania udzielamy poniżej.

Czym jest podatek kościelny i jaka jest jego wysokość?

Słowem wstępu wypada omówić czym jest Kirchensteuer.

Wszystkie wspólnoty wyznaniowe, które posiadają w Niemczech tzw. osobowość prawną, od wynagrodzenia swoich wiernych mają możliwość pobierania podatku kościelnego. Niniejszy tekst nieco uogólniamy skupiając się na Kościele rzymskokatolickim. Zatem pracownicy, którzy deklarują, że są katolikami pracując w Niemczech będą płacić tzw. Kirchensteuer. Jednak wiele istotniejsze pytanie brzmi jaka będzie jego wysokość? Kwotę Kirchensteuer stanowi procent podatku dochodowego. Większości niemieckich krajów związkowych podatek kościelny wynosi 9%. Wyjątkiem są tu 2 południowe kraje związkowe Niemiec tzn. Bawaria i Badenia Witenbergia gdzie jego stawka to 8%.

Ponieważ w różnych krajach związkowych są różne stawki jest on naliczany od miejsca siedziby pracodawcy a nie miejsca zamieszkania pracownika. Ma to być ułatwienie dla pracodawcy. Co ważne niektórych „Landach” określana jest minimalna kwota podatku kościelnego. Jeżeli naliczony podatek kościelny jest niższy niż wspomniana stawka pobierana jest wartość minimalna. Podatek trafia do wspólnot w mających siedzibę w rejonie zamieszkania podatnika.

 

Czy należy płacić podatek kościelny?

Wyznawcy Kościoła rzymskokatolickiego są zobowiązani do zapłaty podatku kościelnego. Wyjątki opisaliśmy w następnym podrozdziale.

Człowiek staje się wyznawcą danego Kościoła z chwilą chrztu, niezależnie od tego, czy w był wówczas pełnoletni czy też nie. Katolicy mający meldunek lub miejsce pobytu w Niemczech są zobowiązani do zapłaty podatku kościelnego – Kirchensteuer. Niemieckie urzędy skarbowe – Finanzamty, często przyjmują, że osoby przybywające z Polski są katolikami. W przypadku błędnego zadeklarowania przez Finanzamt do danej wspólnoty sprawę można wyjaśnić najłatwiej legitymując się dokumentem stwierdzającym przynależność do innego Kościoła np. aktem chrztu.

Nawet osoba zadeklarowana jako ateista, która w teorii nie powinna mieć nic wspólnego z podatkiem kościelnym w pewnych okolicznościach taki podatek zapłaci. Będzie to miało miejsce w sytuacji rozliczenia podatku wspólnie z małżonkiem / z małżonką, który/a deklaruje przynależność wyznaniową. Wówczas wspólny dochód jest opodatkowany na rzecz Kościoła małżonka / małżonki. W wypadku, gdy małżonkowie są wyznawcami różnych religii ich podatek kościelny jest płacony po połowie do obu kościołów.

Do zapłaty wspomnianego podatku zobowiązani są nie tylko osoby pracujące, ale także przedsiębiorcy prowadzący tzw. Gewerbę a także renciści i emeryci.

 

Jak uniknąć obowiązku zapłaty podatku?

Jeżeli podatnik został zarejestrowany jako Katolik, w przypadku wyznania innej wiary może to bardzo łatwo udowodnić wskazując odpowiednie dokumenty, które potwierdzą przynależność do innej religii. W wypadku, gdy osoba jest niepraktykującym katolikiem nie uniknie podatku w prosty sposób. W takiej sytuacji jedyną możliwością na uniknięcie podatku jest wypisanie się z Kościoła katolickiego i przedłożenie urzędowi odpowiednich dokumentów. Oczywiście zdarza się, że pracownik, który pojechał pierwszy raz do pracy do Niemiec zostaje mimo chrztu błędnie zarejestrowany jako np. ateista i jeżeli tego nie sprostuje podatek kościelny nie będzie potrącany. Jednak jako wierny Kościoła Katolickiego nie zapłaci podatku tylko w sytuacjach, gdy:

  • jego łączne dochody opodatkowane podatkiem dochodowym nie przekroczyły kwoty wolnej tj. 9000,- € (dla rozliczanego obecnie roku 2018)
  • jego dochody łącznie z małżonką w przypadku rozliczenia wspólnego nie przekroczyły dwukrotności wspomnianej wyżej kwoty, czyli 18000 € (dla rozliczanego obecnie roku 2018)
  • mimo przekroczenia wspomnianych wyżej dochodów z uwagi na posiadanie dzieci będzie mógł skorzystać z ulgi tzw. Kinderfreibetrag i po jej odliczeniu podatek kościelny nie pojawi się.
  • w przypadku otrzymywania tylko dochodów z renty ew. emerytury, jeżeli opodatkowana część wspomnianego świadczenia nie przekroczy kwoty wolnej od podatku.

W każdych innych przypadkach, gdy niemiecki urząd skarbowy przy rozliczeniu zatrzyma podatek dochodowy zadeklarowani katolicy zapłacą również podatek kościelny.