Ogólnie wiadomo, że fiskus dba o to, by wszelkie uzyskane przez nas korzyści zostały opodatkowane. Wysokość podatku od spadku w kraju ustalona będzie na podstawie deklaracji, w której podatnik ma obowiązek podać informacje o dziedziczonym majątku. Należy też podkreślić, iż podatkowi od spadków i darowizn podlegają osoby, które nabyły prawo do własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP. A co się stanie, jeżeli otrzymamy spadek z Niemiec?
Podatek nawet od spadków z zagranicy
Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn z 28 lipca 1983 r., jeżeli spadkobierca otrzymuje spadek z Niemiec i w chwili otwarcia testamentu posiada polskie obywatelstwo lub ma stałe miejsce zamieszkania w Polsce, to ma obowiązek odprowadzić podatek od otrzymanego spadku w Polsce. Co ważne, jest to konieczne nawet wtedy, gdy od spadku zapłacono już podatek w Niemczech. Taki stan rzeczy jest skutkiem tego, że pomiędzy Polską a Niemcami nie podpisano umowy o podwójnym opodatkowaniu spadków; taką dwustronną umowę zawarto tylko między Polską a Austrią, Polską i Czechami oraz między Polską i Węgrami. Podpisane dwustronne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie obejmują spadków, a zatem nie tylko za spadek z Niemiec, ale także z każdego nie wymienionego powyżej kraju zapłacimy podatek w Polsce. Jednak spadek spadkowi nierówny. Powyższy tekst jest zatem bardzo ogólny. Niełatwo jest bowiem ustalić, czy faktycznie w danej sytuacji musimy płacić.
Wymiary otrzymanego spadku
Otrzymany spadek może mieć różną formę. Może to być na przykład dom w Polsce lub samochód w Niemczech. Można też dostać spadek znajdujący się w Polsce od osoby mieszkającej w Niemczech, może to być także majątek zagraniczny osoby mieszkającej w Polsce, ale również majątek zagraniczny osoby zamieszkującej w Niemczech.
Jeszcze bardziej sprawę może skomplikować posiadanie obywatelstwo jednego lub drugiego kraju lub obu naraz. Nie zapłacimy jednak podatku od spadku w Polsce, jeżeli posiadamy polskie obywatelstwo, ale nie posiadamy w kraju stałego miejsca zamieszkania, nawet jeżeli nabywany jest majątek ruchomy położony w Polsce lecz od obywatela Niemiec nie posiadającego w Polsce miejsca zamieszkania. Jednak podatek wystąpi, jeżeli przy takich samych warunkach przedmiotem spadku byłaby nieruchomość położona w Polsce. Dlatego aby mieć jasność, jak to konkretnie będzie wyglądało w naszej sytuacji, proponujemy zwrócić się o pomoc do specjalistów.
Od czego będzie zależała wysokość podatku?
Analogicznie jak w przypadku spadku otrzymanego w Polsce, wysokość podatku od spadku z Niemiec będzie wyliczona na podstawie złożonej przez nas w urzędzie odpowiedniej deklaracji podatkowej. Na obliczenie wysokości podatku ma wpływ wiele cech. Najważniejszą jest grupa podatkowa, do której należy spadkobierca. Przydział do odpowiedniej grupy będzie zależny od pokrewieństwa z osobą zmarłą i będzie wyglądał tak:
- Do pierwszej grupy zaliczają się: małżonek, dzieci (w tym przysposobione), zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie.
- Grupa druga: rodzeństwo, wujostwo, dzieci i małżonkowie dzieci przysposobionych, małżonków rodzeństwa i ich rodzeństwo, małżonów rodzeństwa małżonków.
- Grupa trzecia to Inni nabywcy.
Wysokość podatku jest uwarunkowana wysokością spadku, zależy także od ulg i zwolnień, z jakich korzysta spadkobierca. Ostatecznie o tym, ile mamy zapłacić, dowiemy się na podstawie otrzymanej z urzędu decyzji podatkowej. Po jej otrzymaniu będziemy musieli w terminie 14 dni od dostarczenia decyzji zapłacić należny podatek.
Przegrana w sądzie
Opisaną sytuację na własnej skórze odczuła pewna spadkobierczyni, która otrzymała spadek z Niemiec. Kobieta dostała wezwanie od polskiego fiskusa do uregulowania podatku od spadku. W uzasadnieniu decyzji zaakcentowano, że w chwili otwarcia testamentu spadkobierczyni była obywatelką polską i na stałe mieszkała w Polsce. W związku z tym zgodnie z prawem podatkowym nabyty przez nią majątek podlega podatkowi od spadków i darowizn. Nie pomogło tłumaczenie, że podatek od spadku został odprowadzony w Niemczech. Ambitna kobieta postanowiła poszukać sprawiedliwości w sądzie. Niestety, sąd administracyjny, jak również w późniejszym okresie sąd kasacyjny stanął po stronie organów podatkowych. Sądy mają bowiem świadomość, że zakresy umów o podwójnym opodatkowaniu z innymi krajami mogą dla podatników przynieść niekorzystny skutek. Jednak według nich nie może to stanowić podstawy rozszerzenia w drodze wykładni zakresu tej umowy. Według sądów problemem nie powinny zajmować się sądy, ponieważ zmiana tego stanu rzeczy leży w gestii rządu polskiego.