Podatki w Niemczech

Na horyzoncie rozliczenie podatkowe w Niemczech.

Czas składania deklaracji podatkowych nieuchronnie nadchodzi. Podatnicy, którzy przygotowują dokumenty do rozliczenia często interesują się co zmieniło się w tym roku. Jak przebiegnie rozliczenie i w końcu, ile czasu trzeba będzie poczekać na decyzję podatkową?

Co się zmienia? Czego należy się spodziewać?

Wydaje się, że ustawa o podatku dochodowym (Einkommensteuergesetz) jasno wyznacza reguły rozliczenia podatku dochodowego. Niestety jak powszechnie wiadomo ich interpretacja może być różna. Śmiało jednak można stwierdzić, że prawo podatkowe w Niemczech jest łaskawe, zwłaszcza dla osób, które rzetelnie przygotowują dokumentację podatkową.  Należy mieć na uwadze, że urzędy od kilku lat bardzo wnikliwie badają wiarygodność ujętych w zeznaniu kosztów. Również takich tendencji należy spodziewać się w tym roku. A co w takim razie ulegnie zmianie? Poniżej najważniejsze:

  • Więcej czasu na złożenie zeznania podatkowego
    Ponieważ termin na wysłanie deklaracji podatkowej już w zeszłym roku został wydłużony, na przygotowanie odpowiednich dokumentów jest więcej czasu. Osoby, które nie skorzystają z pomocy doradcy podatkowego powinny złożyć rozliczenie do 31.07.2020. W poprzednich latach (do 2018) termin składania deklaracji mijał 31.05.
    Jednak podatnicy, którzy nie są zobowiązani do rozliczenia mogą sporządzić zeznanie w okresie do 4 lat. Oczywiście często warto rozliczyć się wcześniej, ponieważ we wielu sytuacjach w wielu urzędach może być konieczne dostarczenie decyzji podatkowej. Do szybszego wysłania zeznania podatkowego często zachęca także możliwość otrzymania zwrotu nadpłaty podatkowej.
  • Większa kwota wolna od podatku
    Prócz terminu rozliczenia zmieniła się także kwota wolna od podatku, która w przypadku roku 2019 wynosiła 9168 € dla kawalerów, lub osób, które zdecydują się na rozliczenie bez żony oraz 18336 € w przypadku rozliczenia obojga małżonków. Zatem w porównaniu do roku wcześniejszego nastąpił wzrost o 168 € dla kawalerów i aż 336 € w przypadku osób rozliczających się wspólnie z małżonkami. Tym powiększa się maksymalna kwota zapomogi, którą można przyznać osobie potrzebującej. Więcej na temat zapomogi pisaliśmy już kiedyś na naszym blogu.
  • Większa ulga na dzieci
    Wyższa będzie także ulga na dzieci tzw. Kinderfreibetrag, która w stosunku do roku 2018 wzrosła o 192 € na dziecko. W roku 2019 (a więc obecnie rozliczanym) łącznie dla obojga rodziców na każde dziecko wyniesie ona 7620 EUR €.
    Warto wspomnieć, że na wymienioną kwotę składają się:
    • 4.980 € to tzw. podstawa Kinderfreibetrag
    • 2.640 € na potrzeby opieki nad dziećmi, edukacji i szkoleń – która to od kilku lat pozostaje bez zmian.

 

Czy wobec powyższego należy spodziewać się wyższych zwrotów podatków?

Na wysokość nadpłaty podatkowej, albo jak to nazywają inni na zwrot podatku wpływ przede wszystkim mają:

  • ogólna wysokość dochodów opodatkowanych podatkiem dochodowym
  • zapłacone zaliczki na podatek
  • otrzymane świadczenia: np. zasiłek chorobowy, zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek Elterngeld, itp.
  • to czy podatnicy rozliczają się wspólnie czy osobno

a także:

  • zastosowane ulgi i ujęte w zeznaniu koszty

Nie wiedząc nic o powyższym bardzo trudno ocenić, czy zeznanie będzie dla podatnika korzystniejsze czy nie w stosunku do roku wcześniejszego. Wzrost kwoty wolnej od podatku oraz ulgi na dzieci we wielu przypadkach nie będą miały wpływu na wynik rozliczenia.

 

Po jakim okresie spodziewać się decyzji podatkowej?

Czas rozpatrywania zeznania może być zależny od wielu czynników, m.in.:

  • okresu, w którym zeznanie zostało złożone w urzędzie
  • urzędu, do którego trafiło zeznanie
  • poprawności zeznania (ujętych kosztów i ulg)
  • wnikliwości urzędnika opracowującego zeznanie

Wg. portalu Lohnsteuer kompakt w roku podatkowym 2018 średni czas opracowania zeznania wyniósł 56,1 dnia. Statystyką z zeszłego roku niestety nie dysponujemy. Do powyższego należy doliczyć m.in. czas na dostarczenie korespondencji. Tak czy owak, z naszego doświadczenia wynika, że decyzje podatkową czasem można otrzymać nawet  szybciej, ale w niektórych przypadkach czas oczekiwania może wynosić nawet ok. pół roku. Należy wiedzieć, że w momencie przekroczenia okresu pół roku urząd zobowiązany jest do doliczenia do ewentualnego zwrotu odsetek za zwłokę.

Czym jest tzw. Mobilitätsprämie?

Premia mobilności to (mówiąc w dużym uproszczeniu) dodatkowe pieniądze wypłacane przez Finanzamt podatnikom z tytułu dojazdów do pracy. Jednak nie warto cieszyć się na zapas. Nie wszyscy pracujący w Niemczech otrzymają dodatkową kwotę. Wymogi, które należy spełnić, by otrzymać opisywany tu bonus opisujemy niżej.

Zanim jednak przejdziemy do konkretów powinniśmy w paru słowach przypomnieć o istotnym w tym wypadku ryczałcie obowiązującym dojeżdżających do pracy. Osoby rozliczające podatek dochodowy z Niemiec wiedzą, że w przypadku zamieszkania w Polsce jednym z najwyższych kosztów podatkowych są wydatki związane z dojazdami do pracy do Niemiec. Takie koszty do tej pory można było odliczyć w zeznaniu ryczałtowo (jako tzw. Entfernungspauschale) odliczając 0,30 € za każdy przejechany kilometr. W tym roku (rozliczając podatek za 2021 rok) można jednak odliczyć:

  • 0,30 € - jako ryczałt odległościowy – (jak do tej pory) za przejechany kilometr, jednak w przypadku odległości do 20 kilometrów,
  • 0,35 € - jako podwyższony ryczałt odległościowy - w przypadku dłuższej trasy za każdy przejechany kilometr, powyżej 21 km.

Odległości jest bardzo istotna przy wyliczeniu wspominanej wyżej premii mobilności. Jednak wysokość wypłaconej premii nie będzie zależna tylko od liczby przejechanych kilometrów. Zanim jednak przejdziemy do wysokości należnych pieniędzy, skupmy się jeszcze chwilę na innych istotnych kwestiach.

Czy również ja otrzymam wspomnianą premię?

Ponieważ są to dodatkowe, często spore pieniądze, w intrenecie aż huczy od plotek i domysłów. Jak wiadomo, każdy dodatek finansowy niesie za sobą pewne konkretne wymogi. W tym wypadku:

  • po pierwsze liczy się odległość - miejsce pracy podatnika powinno być oddalone co najmniej 21 kilometrów od miejsca zamieszkania,
  • po drugie istotny jest dochód – który po złożeniu deklaracji podatkowej po uwzględnianiu kosztów powinien być niższy od kwoty wolnej od podatku (czyli w rozliczanym aktualnie 2021 roku podatkowym 9.744 € dla podatnika i 19.488 € dla par małżeńskich, które zdecydowały się na wspólne rozliczenie),
  • po trzecie ważna jest wysokość premii – nie może ona być niższa niż 10 €, ponieważ urząd po prostu nie wypaca mniejszych kwot,
  • po czwarte konieczny jest wniosek – o samym wniosku piszemy niżej.

Tylko bezwzględne spełnienie wszystkich 4 warunków pozwoli na otrzymanie Mobilitätsprämie. Co ważne środek lokomocji nie będzie w tym wypadku istotny. Nawet osoby podróżujące rowerem będą mogły ubiegać się o opisywaną tu premię, jeżeli spełnione zostaną powyższe warunki.

Czy premia jest niezależna od wysokości zapłaconego podatku?

Do tej pory podatnik dzięki kosztom (min. za dojazdy) mógł odzyskać tylko cały zapłacony zaliczkowo podatek. Mógł ewentualnie otrzymać odsetki ze zwłokę, ale to już zupełnie inny temat. Teraz jak nietrudno się domyślić (skoro tekst dotyczy dodatkowych pieniędzy), uległo to zmianie.

Od rozliczenia za rok 2021 urząd wypłaca (jako zamiennik utraconego dochodu ze względu na ponoszone koszty dojazdu dodatkowe pieniądze. Wspomniana premia mobilności daje więc możliwość uzyskania większych pieniędzy niż zapłacone zaliczki na podatek.

Jak i gdzie złożyć wniosek?

W tym wypadku nie są wymagane żadne skomplikowane działania. Wniosek można złożyć do Finanzamt w ramach deklaracji podatkowej. Zatem, aby otrzymać premię mobilności trzeba, wypisując zeznanie wypełnić dodatkowy załącznik tzw. Anlage Mobilitätsprämie.

Finanzamt (niemiecki urząd skarbowy) po otrzymaniu deklaracji podatkowej ze wspomnianym załącznikiem sprawdza należną „premię za mobilność” i po opracowaniu zeznania wypłaca ją wraz ze zwrotem podatku. Jej wysokość będzie można więc odczytać z decyzji podatkowej i otrzymać na konto jako jedną kwotę wraz z nadpłatą podatkową.

To ile pieniędzy otrzymam?

Niestety premia mobilności nie jest jedną, stałą kwotą. Można jednak przyjąć, że jest to 14% podwyższonego ryczałtu z tytułu odległości (0,35 € za każdy przejechany kilometr). Choć brzmi to logicznie, jest to uproszczenie. Nie byłoby niemieckiego prawa podatkowego, gdyby wszystko było tak proste. Nie chcemy tu wchodzić w szczegóły, ponieważ tekst podwoiłby swoją objętość i prawdopodobnie dla wielu straciłby przejrzystość. Jeżeli ktoś byłby zainteresowany szczegółami, możemy dokonać takiego wyliczenia. Należy jednak pamiętać, że im większe są koszty dojazdów i im większa jest różnica między kwotą wolną od podatku a uzyskanym dochodem, tym większej premii mobilności podatnik powinien się spodziewać. Warto także mieć na uwadze, że odliczenie kosztów dojazdu wymaga ich wiarygodnego udokumentowania. Jak co roku, różne Finanzamty mogą wymagać różnej dokumentacji.

Jak długo będzie wypłacana Mobilitätsprämie?

O wypłatę premii można wnioskować dopiero od rozliczenia za rok 2021. Zatem rozliczając lata wcześniejsze, nawet w późniejszym okresie, mimo przejechania sporych odległości, prócz wypłaty nadpłaty podatkowej nie uzyskamy nic więcej. Ministerstwo finansów na ten moment ograniczyło premie mobilności do lat 2021 – 2026. W ten sposób planuje się odciążyć około 250 tys. osób dojeżdżających do pracy. W teorii jest mało prawdopodobne, by po tym okresie premia nadal była wypłacana, ale to pokaże czas.