Mimo, że niniejszy wpis został opublikowany jakiś czas temu, wciąż jest bardzo poczytny i generuje sporo zapytań. W związku z tym postanowiliśmy go zaktualizować opierając się nie tylko na obecnych przepisach prawa ale także aktualnemu podejściu do problemu przez urząd wypłacający świadczenie...
Któremu rodzicowi przysługuje Kindergeld?
Zasady przyznawania zasiłku rodzinnego w Niemczech regulują przepisy BKGG (Bundeskindergeldgesetz). Według wspomnianych przepisów na każde dziecko i za dany okres zasiłek rodzinny może być przyznany tylko raz i tylko jednemu z rodziców. W przeszłości oczywiście miały miejsce próby wyłudzeń tego świadczenia i przypadki, kiedy to na jedno dziecko został pobierany zasiłek 2 razy. Obecnie by wyeliminować takie praktyki konieczne jest podawanie do urzędu niemieckich numerów Identyfikacyjnych dzieci lub w przypadku, gdy dziecko przebywa w Polsce numeru PESEL. Osoba, która zostanie złapana będzie musiała liczyć się ze zwrotem świadczenia i spor karą finansową.
Z reguły, kiedy rodzinna mieszka w Polsce o Kindergeld wnioskuje rodzic pracujący w Niemczech. To jemu w większości przypadków wypłacany jest zasiłek. Ale czy będzie miał on prawo do świadczenia z chwilą rozpadu małżeństwa? W tej kwestii także istnieją regulacje prawne. Wskazują one, że po rozwodzie prawo do świadczenia będzie miał rodzic / opiekun, który ma stały meldunek z dziećmi. Stąd jeżeli jeden z rodziców traci meldunek z dzieckiem, automatycznie traci prawo do zasiłku. Niestety zdążają się przypadki, że po rozpadzie związku, świadczenie jest z automatu wypłacane rodzicowi pracującemu w Niemczech, nawet w sytuacji, kiedy nie ma on meldunku z dziećmi. W takim przypadku mówi się o wyłudzeniu świadczenia. Z kolei rodzic pozostający w Polsce żyje w przekonaniu, że skoro nie pracuje w Niemczech to nie może wnioskować i otrzymywać zasiłku z Niemiec.
Przepisy jednak stanowią inaczej. W szczególnych warunkach osoba nie pracująca i nie przebywająca w Niemczech może otrzymywać niemiecki zasiłek rodzinny na dzieci mieszkające poza granicami Niemiec. Warunki takie zostaną spełnione, gdy:
- Miejscem stałego pobytu drugiego rodzica są Niemcy
- Drugi rodzic ma status podatnika z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Niemczech
- Drugi rodzic w stosunku do dziecka nie został pozbawiony praw wychowawczych.
Zatem póki jedno z rodziców pracuje w Niemczech dzieci mieszkające w Polsce mogą otrzymywać Kindergeld. Jeszcze raz podkreślamy, że w takim wypadku wnioskodawcą może być rodzic nie pracujący w Niemczech jeżeli ma on stały meldunek z dziećmi.
Konieczne będzie zgromadzenie dokumentów.
Urząd wypłacający niemieckie świadczenie - Familienkasse obecnie bardzo dokładnie weryfikuje prawo do zasiłku. Istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że wniosek zastanie odrzucony, jeżeli urząd nie otrzyma wszystkich wymaganych dokumentów. W związku z tym obecnie przed złożeniem wniosku należy zgromadzić wszystkie dokumenty pracującego w Niemczech rodzica.
Od opiekuna zatrudnionego w Niemczech konieczne będą:
- Zaświadczenie o jego zameldowaniu w Niemczech
- Umowa najmu mieszkania w Niemczech
- Potwierdzenie płatności czynszu w Niemczech
- W przypadku gdy jest on zatrudniony - zaświadczenie o zatrudnieniu w Niemczech
- Kiedy rodzic prowadzi działalność gospodarczą w Niemczech – zaświadczenie o rejestracji działalności gospodarczej oraz dokumenty potwierdzające wykonywanie niniejszej działalności: wystawione rachunki, itp.
W związku wymogami stawianymi przez Familienkasse najlepszym sposobem na uzyskanie wymaganych dokumentów (zabrzmi to nonsensownie) byłoby porozumienie z drugim rodzicem. Puki wnioskodawca nie dostarczy wymienionych wyżej dokumentów do urzędu prawdopodobnym scenariuszem może być decyzja, która zamyka postępowanie rozpatrzenia wniosku z uwagi na brak dokumentacji. W takim wypadku pozostaje tylko droga sądowa i „przymuszenie” drugiego rodzica do dostarczenia do urzędu właściwej dokumentacji.
Prawo również dopuszcza by wnioskodawcą o Kindergeld było dziecko.
Co ciekawe zgodnie z § 1 punkt 2 o świadczenie rodzinne może także wnioskować dziecko. Jednak aby zostało ono przyznane muszą być spełnione następujące warunki:
- Dziecko ma stale miejsce zamieszkania w Niemczech
- Dziecko jest sierotą lub nie zna miejsca pobytu swoich rodziców
- Nie ustalono innego prawnego opiekuna dziecka
Podsumowując: prawo do zasiłku rodzinnego z Niemiec istnieje, jeżeli co najmniej jeden z rodziców ma miejsce zamieszkania w Niemczech i jest w tym kraju podatnikiem o nieograniczonym obowiązku podatkowym. Warto wnioskować o wspomniane świadczenie, jeżeli jesteśmy w posiadaniu dokumentów, które to poświadczą.