Kindergeld

RKO? 500plus? Czyli jaki wpływ Polski Ład ma na pobierających Kindergeld.

Mimo że zmiany wprowadzone w związku z Polskim Ładem zostały wprowadzone już ponad sześć miesięcy temu, nadal generują wiele zamieszania i co za tym idzie liczne zapytania. Co gorsza, są to pytania nie tylko zwykłych obywateli. Także urzędnicy, którzy nie otrzymali wystarczających informacji i nie przewidzieli wszystkich sytuacji w wielu kwestiach mają problem. My nie chcielibyśmy ani wychwalać, ani ganić wprowadzonego programu. Jednak z uwagi na wspomniane zapytania chcielibyśmy skupić się na kwestii, która bezpośrednio może dotyczyć naszych klientów. Chodzi nam o rodziców małych dzieci i tzw. RKO. Tym, którzy zetknęli się z niniejszym skrótem znacznie wcześniej spieszymy poinformować, że nie chodzi tu o resuscytacje krążeniowo–oddechową. Mimo zbieżności skrótu tym razem chodzi zupełnie o inną sprawę, o Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. W poniższym tekście odpowiemy na pytania:

  • czy składać wniosek o RKO, jeżeli wnioskodawca może uzyskać Kindergeld?
  • czy i jak wspomniane świadczenie wpłynie na wypłatę Kindergeld?
  • czy zawiadamiać Familienkasse o przyznanym / pobranym świadczeniu RKO?

Czym jest RKO?

Tytułem wstępu postanowiliśmy w paru słowach wspomnieć o samym Rodzinnym Kapitele Opiekuńczym. Temat wydaje się znany. Wiele pisze się na temat liczby wpływających wniosków oraz o wysokości należnych kwot. Tytuły tekstów niosą jasny komunikat, że chodzi o nawet 12 tys. złotych. Ale zanim napiszemy coś więcej warto zacząć od podstaw.

Zatem czy każdy rodzic może otrzymać wspomniane świadczenie? Jakie kryteria powinny być spełnione?

Zasady i warunki jego przyznawania i wypłacania reguluje ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym. Pokrótce można powiedzieć, że prawo do RKO uzyska rodzic sprawujący opiekę nad drugim lub kolejnym dzieckiem w wieku od 13 do 36 miesięcy. Spełniając ten podstawowy warunek, będzie mógł uzyskać:

  • 1000 PLN miesięcznie, przez 12 miesięcy,
  • 500 PLN miesięcznie, przez 24 miesiące.

Wnioski drogą elektroniczną oczywiście już można składać, a instytucją, która odpowiada za ich rozpatrzenie jest ZUS.

Wniosek może być złożony już na trzy miesiące przed ukończeniem przez dziecko 12. miesiąca życia. Żeby otrzymać pełne świadczenie, trzeba o nie zawnioskować najpóźniej miesiąc po ukończeniu przez dziecko 12 miesięcy. W sytuacji złożenia wniosku z opóźnieniem, tj. po upływie wymienionego okresu, kapitał będzie przysługiwał od miesiąca złożenia wniosku.

ZUS nie przewiduje możliwości wnioskowania o świadczenie w formie papierowej. Obecnie pomocna w tej kwestii będzie jedna z poniższych platform:

  • Platforma Usług Elektronicznych ZUS,
  • portal Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej - Empatia,
  • bankowość elektroniczna

Osoby, które złożyły wniosek nie powinny czekać na decyzję. Jeśli zostanie on rozpatrzony, ZUS nie będzie wydawał decyzji. Prześle tylko stosowną informację na profil platformy Usług Elektronicznych (PUE ZUS), a także pocztą elektroniczną na wskazany we wniosku adres e-mail.

Jak RKO wpłynie na Kindergeld?

Wymienione tu świadczenie podlega unijnym przepisom systemów zabezpieczenia społecznego. Zatem wnioskodawca jest zobowiązany do wykazania we wniosku miejsca pobytu / pracy drugiego rodzica. Konsekwencją jego pracy w Niemczech będzie przesłanie do Urzędu Wojewódzkiego prośby o zbadanie kraju pierwszeństwa do wypłaty świadczeń.

Jeżeli zatem aktywny zawodowo rodzic pobiera Kindergeld i w związku z wychowaniem dziecka w wieku 1-3 lat uzyska prawo do RKO utraci prawo do Kindergeld na wspomniane dziecko. Dlaczego? W myśl przepisów jest to świadczenie tożsame charakterem z 500 plus. Podobnie jak w przypadku 500+ w związku z pierwszeństwem wypłaty świadczenia w Polsce dostałby tylko zasiłek dyferencyjny z Niemiec (różnicę między świadczeniami). Natomiast jeśli rodzic nie jest aktywny zawodowo z Polski pobierze 500+ i RDO w łącznej miesięcznej wartości nawet 1500 PLN oraz pełny Kindergeld. Dotyczy to oczywiście wyłącznie dziecka, na które pobierane będzie świadczenie RKO.

Wnioskować czy nie?

Część czytelników niniejszego tekstu, która ma dość biurokracji, niejasnej sytuacji związanej ze wprowadzeniem Polskiego Ładu, która nie potrafi pogodzić się długim czasem oczekiwania na wypłatę RKO (związanym z koordynacją) zapyta w tym miejscu, czy musi wnioskować o RKO? Wielu jak w przypadku 500+ wolałoby pobierać tylko Kindergeld. Jednak wniosek należy złożyć. Koniecznie trzeba także (jak już wspominaliśmy) wykazać miejsce pracy drugiego rodzica. W przypadku pracy w Niemczech Urząd Wojewódzki zweryfikuje, który z krajów ma pierwszeństwo w wypłacie świadczenia. Brak wniosku w Polsce i pobieranie Kindergeld z Niemiec może doprowadzić do konieczności zwrotu niemieckiego świadczenia. Dodatkowo może okazać się, że złożenie wniosku o RKO jest za późno.

Czy powiadamiać Familienkasse o tym, że Rodzinny Kapitał Opiekuńczy został przyznany?

Osoba pobierająca Kindergeld jest zobowiązana do zgłaszania informacji dotyczących pobranych świadczeń rodzinnych na terytorium innego państwa. Pomimo, że wydaje się to oczywiste warto to stosować. Tym bardziej, że cześć pobierających świadczenia w Polsce jest przekonana, że Familienkasse otrzymuje stosowne informacje z polskich urzędów. Nawet, jeżeli Familienkasse otrzymała stosowną informację od urzędu Wojewódzkiego, nic nie zwalnia świadczeniobiorcy od obowiązku zawiadomienia o tym fakcie. Co więcej brak zgłoszenia takiej informacji w przypadku nadpłacenia Kindergeld może powodować przykre konsekwencje. Kindergeld trzeba będzie zwrócić i jednocześnie trzeba będzie wytłumaczyć się z wyłudzenia niemieckiego świadczenia.

Po zakończeniu wypłaty RKO należy składać nowy wniosek o Kindergeld.